In Finland en Estland heeft iedereen met een ID-kaart of digitale identiteit toegang tot de diensten van de bibliotheek dankzij het bestaan van een landelijk digitaal bibliotheeksysteem. Ook in Nederland komt dat perspectief snel dichterbij nu er ten eerste één inlogaccount voor alle bibliotheekdiensten is gerealiseerd (dankzij het project Single Identity) en ten tweede de coöperatie SDI is opgericht op 4 december jl.
Ideaalbeeld
In Nederland zijn we tot dusverre niet verder gekomen dan het concept van ‘gastlenen’. Dit dateert uit 2011 en houdt in dat je als bibliotheeklid gebruik kunt maken van de collecties van andere bibliotheken zonder dat je daarvan apart lid hoef te worden (en voor moet betalen). Een prettige service, die echter in de verste verte nog niet lijkt op mijn ideaalbeeld: een lidmaatschap waarmee je met één app niet alleen in álle bibliotheken van Nederland een boek kunt lenen, maar ook een werkplek kunt boeken, koffie & wifi kunt krijgen, korting krijgt op cursussen én toegang hebt tot de e-books en luisterboeken van de Online Bibliotheek van de KB. Dit ideaal is alleen te realiseren als (1) gebruikers slechts één digitale identiteit hebben en (2) er een geïntegreerd landelijk bibliotheeksysteem is.Meer dan 100 bibliotheken hebben zich nu verenigd
In 2015/2016 probeerde ik als interim-directeur van de Vereniging van Openbare Bibliotheken - VOB om het versnipperde landschap van bibliotheeksystemen aan elkaar te knopen met als ultiem doel te komen tot één landelijk bibliotheek-lidmaatschap. Dat lukte toen niet en ook latere pogingen tot meer standaardisatie haalden helaas niet de eindstreep. Op 4 december is de Coöperatie SDI (Samen Digitaal Innoveren) opgericht, vooral dankzij de stuwende inzet van Peter van Eijk (Cubiss/BiSC) en een financiële bijdrage van het ministerie van OCW. In de coöperatie hebben 102 van de 130 openbare bibliotheken in Nederland de krachten gebundeld om te komen tot wat ze in Vlaanderen noemen ‘een eengemaakt bibliotheeksysteem’.Het ‘eengemaakte’ bibliotheeksysteem gloort
Het doel van zo’n sectorsysteem is natuurlijk primair de samenwerking tussen bibliotheken te versterken, hun diensten toegankelijker te maken voor gebruikers, gezamenlijke inkoopmacht te organiseren tegen grote softwareleveranciers (belangrijk voor kostenbesparing!) en een collectief Computer Emergency Response Team (CERT) te kunnen formeren tegen de groeiende computercriminaliteit. En aan de einder gloort voor mij ook het perspectief van het nationale lidmaatschap.Naar 6 miljoen actieve gebruikers
Door een gestandaardiseerd ict-systeem met bijbehorende klantregistratie op basis van één digitale identiteit wordt het mogelijk om lokaal lid te worden (en te betalen voor de lokale dienstverlening) en tegelijkertijd als landelijke gebruiker te worden geregistreerd. Net zoals bij de museumkaart ontstaat zo een landelijke database. Het aantal museumkaarthouders bedraagt nu 1,5 miljoen, het aantal gebruikers van een nationale bibliotheek-app zal bij de start meer dan twee keer zo groot zijn.Het is mijn overtuiging dat dit aantal in een bestek van enkele jaren kan verdubbelen tot ruim 6 miljoen actieve gebruikers wanneer het gebruik van de bibliotheek-app betekent dat je bijvoorbeeld ook het Libris Magazine gratis krijgt toegestuurd, korting krijgt bij de Open Universiteit, geattendeerd wordt op schrijverslezingen, reductie krijgt voor literaire evenementen of er mee terecht kunt in de spoordeelwinkel van de NS.
Voor cultuur- en bibliotheekminnend Nederland is dit een heerlijk vooruitzicht. Ik wens de coöperatie SDI een heel voortvarende start.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten